Andy Warhol, life, death and Beauty in het BAM in Bergen van 5 oktober tot 19 januari 2014

Deze tentoonstelling bevat een honderdtal belangrijke werken, de meeste op groot formaat, die nog maar zelden in Europa te zien waren. Enkele Belgische privéverzamelaars zullen uitzonderlijk hun werken uitlenen. Voor de tentoonstelling in het BAM wou de curator een weinig bekend aspect van de kunst van Warhol belichten en zo bijdragen tot het algemene beeld van deze complexe artiest. Zijn band met spiritualiteit en religie leidt immers tot een esthetiek die voortdurend weifelt tussen leven, dood en schoonheid. Warhol werd door velen al snel gezien als een woordvoerder van het "consumerism" of voorstander van de valse waarheden rond het "Star System". In realiteit echter heeft hij steeds blijk gegeven van een diep religieus gevoel dat hij op kundige maar duidelijke wijze in zijn werk wist te integreren. Deze tentoonstelling belicht de thema's en onderwerpen van Warhol vanuit verschillende standpunten en benadrukt daarbij de verschillende implicaties van de religieuze dimensie in zijn werk. Ze geeft een originele weerspiegeling van het werk van de artiest die meer dan alle andere een invloed heeft gehad op de esthetiek van de laatste generaties. Ter gelegenheid van deze tentoonstelling wordt een catalogus uitgegeven met talrijke reproducties en enkele, soms voor het eerst in het Frans herwerkte teksten, van vermaarde schrijvers zoals Arthur Danto en Jean Baudrillard.
Achter het uiterlijke aspect van de beelden en schilderijen van Warhol hanteert de artiest een esthetische visie die door de verhouding leven-kunst-dood wordt gestuwd. De zoektocht naar geluk via roem, succes, geld, uiterlijke schijn maakt deel uit van de basisconcepten van de existentiële ethiek van Andy Warhol. Warhol capteert in feite de veranderingen in de maatschappij van de jaren ‘80 en haar neiging tot excessieve esthetisering, waarvan de belangrijkste kenmerken zijn de cultus van het lichaam, de obsessie voor roem en de afhankelijkheid tegenover de media. Warhol voelt aan hoe alles is doordrongen van de angst voor de dood die het individu tracht uit te drijven. Warhol wordt door velen beschouwd als de dichter van het consumentisme, of zelfs als de verdediger van de valse waarden van het celebrity-systeem. In werkelijkheid heeft hij echter nooit nagelaten diepe religieuze gevoelens uit te drukken, die hij kundig codeerde in zijn werk, maar die wel degelijk kunnen worden geïdentificeerd vanuit een synthetische visie op zijn hele oeuvre.
Twee jaar voor zijn dood begint Warhol aan wat zonder twijfel zijn meest complexe werk is : The Last Supper. Gianni Mercurio, curator van de tentoonstelling, bestempelt dit werk als het summum van een lange intieme zoektocht die zonder twijfel in zijn kindertijd, “zijn prille jeugd”, ontsproot.
Als men de Warhols thema’s en onderwerpen vanuit verschillende invalshoeken bekijken, kan de religieuze dimensie ervan op talloze manieren worden onderstreept. Bijgevolg, deze tentoonstelling opent originele perspectieven op het werk van de artiest die als geen ander de esthetiek van de laatste generaties heeft beïnvloed.

Andy Warhol, de artiest
Beschouwd als een van de grootste kunstenaars van de 20ste eeuw, is het nog nuttig om deze artiest voor te stellen. Andy Warhol is immers een van de meest complexe artistieke figuren uit de naoorlogse periode. Sinds jongs af aan gezien als een eclectische persoonlijkheid, Andy Warhol staat als symbool voor de Amerikaanse cultuur uit de jaren ’60 en ’70. Hij was niet enkel schilder, fotograaf, cineast, schrijver, filosoof en socioloog, regisseur van muziek- en theatergezelschappen, uitgever en bezieler van het mondaine New York, maar ook – en hoofdzakelijk – een getalenteerde communicatiespecialist en producent van afbeeldingen die eerder pop en “publicitair” dan elitair van aard waren. Met de oprichting van de Factory vindt Andy Warhol de “artiestengilde” uit. In het begin van de jaren ’70 experimenteert Warhol in New York – de ultieme kunststad – met zijn project om de kunstbeleving “mechanisch” te maken: “The reason I’m painting this way is that I want to be a machine”, zegt hij. Hiermee drukt hij niet enkel zijn artistieke aanpak uit, maar tevens zijn voornemen en plan om een van zijn grootste wensen te verwezenlijken: de beeldende kunst en de communicatiekunst in elkaar laten overlopen, zijn eigen naam omdopen tot een heus symbool en een stempel van de tijdsgeest, tot een merk dat zelfs in de minst voorspelbare situaties – en niet enkel in het kunstmilieu – te herkennen valt. In zijn kunstwerken integreert Warhol – op een al dan niet gemakkelijk te interpreteren manier – het directe en indirecte taalgebruik uit de communicatiewereld. Bijgevolg is communicatie in zijn ogen een essentiële, esthetische en ideologische strategie, een strategie waarmee hij in die mate succes oogstte dat hij zich de bekendste artiest uit de 20ste eeuw mag noemen.
Waaraan heeft hij die faam te danken? Hoewel de omvang en vluchtigheid van het concept in de tijdsgeest van de 20ste eeuw liggen, is een mogelijke verklaring voor Warhols faam dat hij een zeer vernuftige idea maker was. Hij wilde niet alleen een kunstvorm boordevol esthetische, vormelijke of conceptuele vernieuwing scheppen, maar wenste het verband tussen de kunst en de maatschappij volledig om te gooien. Zijn gedachtegang en uitvindingen lagen aan de basis van een nieuwe kijk op het leven.

informatie
Tentoonstelling “Andy Warhol. life, death and Beauty”
Van 5 oktober 2013 tot 19 januari 2014
BAM
Rue Neuve, 8 – 7000 Bergen
bam@ville.mons.be / +32/65/40 53 30
www.bam.mons.be
Openingsuren
Open van dinsdag tot zondag van 10 u tot 18 u
Normale prijs: € 9 / Kortingsprijs: € 6
Reservatie rondleidingen: +32/65/33 55 80
Rondleidingen mogelijk in het Frans, Nederlands, Engels en Duits. Andere talen op aanvraag.
Catalogus
Uitgeverij Skirà
Teksten van de hand van Jean Baudrillard, Arthur Danto, Demetrio Paparoni, Victor Bockris en Gianni Mercurio
Prijs: € 39
287 bladzijden